ถ้าพูดถึงจังหวัดน่าน หลายคนอาจนึกถึงสะปันหรือบ่อเกลือ แต่สำหรับคอกาแฟแล้ว ‘บ้านมณีพฤกษ์’ คือจุดหมายปลายทางที่ต้องดั้นด้นไปให้ถึง เพราะที่นี่คือแหล่งปลูก ‘กาแฟเกอิชา’ ที่คว้ารางวัลมามากมายจนได้รับฉายาว่าเป็น ‘นางฟ้ากาแฟ’ จนใครๆ ก็อยากได้ลองชิมสักครั้ง

จากอดีตพื้นที่สีแดงของขบวนการคอมมิวนิสต์ในประเทศไทยและเป็นหมู่บ้านของชาวม้งอพยพจากประเทศจีนในชื่อหมู่บ้านฉงผ้า ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น ‘บ้านมณีพฤกษ์’ ในปีพ.ศ. 2527เดิมทีที่นี่ปลูกขิงและกระหล่ำปลีที่ต้องบุกรุกถางป่าหาพื้นที่เพาะปลูกซึ่งไม่เป็นผลดีต่อแหล่งต้นน้ำลำธารซึ่งเป็นที่ตั้งของหมู่บ้าน จึงมีการริเริ่มให้ชาวบ้านปลูกกาแฟแทน เพราะเป็นพันธุ์ไม้ที่ต้องการร่มเงาทำให้จึงไม่ต้องตัดต้นไม้ใหญ่ และเพราะกาแฟนี่เองที่ช่วยพลิกฟื้นหมู่บ้านยากจนให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวให้ได้สัมผัสอากาศหนาวเย็น กรุ่นกลิ่นกาแฟไปพร้อมๆ กัน

การขึ้นไปที่หมู่บ้านมณีพฤกษ์ต้องนั่งรถไปตามทางลาดยางแสนคดเคี้ยวสูงกว่าระดับน้ำทะเลถึง 1,400  เมตร โดยมีแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญถือเป็นไฮไลต์นอกเหนือจากการดื่มกาแฟก็คือ ‘ดอยผาผึ้ง’ ยอดเขาหินปูนซึ่งเป็นเส้นเขตแดนระหว่างไทยกับลาว ปัจจุบันนอกเหนือจากชาวม้งก็มียังชาวลัวะเข้ามาอาศัยอยู่ด้วย สามารถพักค้างคืนทั้งแบบโฮมสเตย์นอนค้างคืนกับชาวบ้านที่เข้าร่วมโครงการ 7 หลังพร้อมแพ็คเกจอาหารเช้า หรือสายแคมป์ปิ้งก็มีลานกางเต้นท์ชื่อน่ารักๆ อย่าง ลานกางเต้นท์เดอม้งวิว และลานกางเต้นท์ลัวะพาเลาะไว้คอยบริการ

กิจกรรมที่พลาดไม่ได้เมื่อมาถึงบ้านมณีพฤกษ์ก็คือการขึ้นไปชมพระอาทิตย์ขึ้นที่ดอยผาผึ้ง ซึ่งอาจจะไม่ใช่วิวทะเลหมอกอย่างที่หลายคนคาดหวัง แต่เป็นวิวเทือกเขาสลับซับซ้อนทางฝั่งลาวปะทะกับแสงสีส้มยามเช้าบนหนาผาสูงชันตั้งฉาก 90 องศา ท้าทายเหล่าอินสตราแกรมเมอร์ให้ห้อยโหนถ่ายภาพกับวิวสวยๆ หรือถ้าใจไม่แข็งพอ อุณภูมิแสงไม่เกิน 25 องศาในฤดูหนาวบวกกับทุ่งหญ้าก็น่าประทับใจไม่ต่างกับการเดินทางไปเที่ยวเลยทีเดียว ส่วนถ้าอยากได้วิวทะเลหมอกความจริงแล้วบริเวณลานกางเต้นท์ก็มีให้เห็นจนถึงช่วงสายๆ ของวัน

เมื่อเดินทางบนเส้นทางกาแฟสิ่งที่ต้องได้เห็นก็คือต้น ‘นางฟ้ากาแฟ’ หรือ ‘ กาแฟเกอิชา’ อันโด่งดัง ถ้าคาดหวังว่าจะเป็นพุ่มสวยๆ ใบเขียวๆ มีเมล็ดแดงๆเต็มก้านก็คงผิดหวัง เพราะกาแฟเกอิชาเป็นกาแฟสายพันธุ์อราบิก้าที่มีรูปร่างหน้าตาค่อนข้าง ‘ขี้เหร่’ คือใบเรียว บางเบา เมล็ดขึ้นโหว่แหว่งตามกิ่ง ทำให้แต่ละปีให้ผลผลิตน้อยจึงทำให้มีราคาแพงถึงกิโลกรัมละ 8,000 บาท ถ้าอยากดื่มอาจจะต้องสั่งจองกันข้ามปีเพราะมียอดออเดอร์ตั้งแต่ยังไม่เก็บเกี่ยว ส่วนชื่อเกอิชาก็ไม่ได้หมายความว่าเป็นกาแฟมาจากญี่ปุ่น แต่ได้ชื่อมาจากแหล่งกำเนิดคือชื่อหมู่บ้านในเอธิโอเปียก่อนกระจายตัวไปสู่อเมริกากลางและมีชื่อเสียงจากสวนกาแฟในปานามาช่วงยุค 1960  เลยทำให้มีคนสับสนว่ากาแฟเกอิชาเป็นกาแฟปานามา

ฤดูกาลเก็บเกี่ยวกาแฟเกอิชาอยู่ในช่วงเดือนธันวาคม-มีนาคม และมักจะขายหมดก่อนฤดูการท่องเที่ยวจึงเป็นไปได้สูงที่จะพลาดโอกาสได้ชิม นับเป็นโชคดีที่การเดินทางครั้งนี้เจ้าของโฮมสเตย์เป็นหัวหน้าชุมชน และมีกิจการร้านกาแฟจึงทำให้ได้ลองชิมกาแฟขึ้นชื่อที่มีเหลืออยู่แค่ 1 กำมือของฤดูเก็บเกี่ยวประจำปีที่แล้ว (พ.ศ 2563) ทำให้เราได้สัมผัสรสชาติของกาแฟเกอิชา ซึ่งรสชาติออกขมอมเปรี้ยว คล้ายส้มสายน้ำผึ้งและพืชตระกูลซีตรัส และมีกลิ่นหอมอ่อนๆ คล้ายดอกมะลิ นอกจากนี้ยังอยากให้ลองชาดอกกาแฟที่ให้อารมณ์ชาดอกไม้ มีกลิ่นหอมและคาเฟอีนอ่อนๆ ยิ่งดื่มหลังดื่มกาแฟจะช่วยให้รู้สึกชุ่มคอ

สำหรับการเดินทางท่องเที่ยวที่บ้านมณีพฤกษ์ควรใช้เวลา 2 วัน 1 คืนแบบเต็มๆ วัน และขอแนะนำให้สอบถามเรื่องกาแฟเกอิชาเสียก่อน จะได้ไม่พลาดประสบการณ์การเดินทางบนเส้นทางกาแฟอย่างแท้จริง